Werken met de KringloopWijzer levert geld op

Stikstof is op een drietal manieren toe te voegen aan de kringloop; door het aanvoeren van kunstmest, ruw- en/of krachtvoer en het telen van klaver (zie ook onderstaande afbeelding). En dan is er ook nog stikstofaanvoer door middel van depositie. ‘Als we meer stikstof bij de melkfabriek willen krijgen, moeten we meer stikstof aan de voorzijde aanvoeren en efficiënter omgaan met de mineralen in de kringloop door verliezen te beperken. Uiteindelijk is dat het spel’, zegt Gielen.

Elke kg stikstof is gelijk aan 30 kg droge stof

‘De KringloopWijzer maakt inzichtelijk hoe hoog de benutting is van onder meer stikstof. Op de melkveebedrijven wordt bemest in de vorm van kunstmest of organische bemesting. Gemiddeld levert elke kilo stikstof in de Vruchtbare Kringlopen in de Achterhoek en Overijssel die we aan de bodem toevoegen 30 kg droge stof op. Op het moment dat ik als melkveehouder 1 kg stikstof verlies, kan ik er geen voer van produceren. Het is belangrijk om vanuit de bodem te redeneren. In de Vruchtbare Kringloopprojecten krijgt de bodem volop aandacht. Melkveehouders zijn zich steeds meer bewust van het feit dat zij invloed hebben op het reduceren van de verliezen en verhogen van de opbrengsten’, zegt Gielen.

Lager bodemoverschot door hogere benutting

De kop van het rapport met de resultaten uit Vruchtbare Kringloop Achterhoek is ‘Lager bodemoverschot door een hogere benutting’. ‘Dit is de remedie’, vervolgt Gielen. ‘Wanneer je stikstof beter benut, blijft er minder stikstof in de bodem achter en resulteert dit ook in een hogere opbrengst. Een van de conclusies uit het rapport is dat deelnemers, ondanks een hogere melkproductie per ha, niet of nauwelijks minder zelfvoorzienend zijn geworden. Ze hebben de hogere melkproductie per hectare gecompenseerd door de hoeveelheid voer van eigen grond te verhogen. Ook realiseerden deelnemers een daling van de stikstofexcretie (van 16,3 kg/1000 kg melk in 2013 naar 15,5 in 2016) en een betere stikstofbenutting (van 25,7% in 2013 naar 26,4% in 2016). Dit door een hogere melkproductie en verlaging van het aantal stuks jongvee.’

Voerwinst per hectare

Gielen: ‘We hebben de resultaten uit de KringloopWijzers van de Vruchtbare Kringloopprojecten vertaald naar voerwinst per hectare in euro’s (zie ook onderstaande grafiek). Dit is de opbrengst van de geproduceerde melk per hectare minus de voerkosten per hectare. Er is een behoorlijke spreiding te zien. De variatie wordt bepaald door zowel (weers)omstandigheden als activiteiten die binnen de invloedssfeer van de ondernemer liggen. Wanneer een melkveehouder veel voer produceert van eigen grond en dit met een gezonde efficiënte veestapel met een hoge levensproductie, omzet naar melk, , is de voerwinst hoog. Melkveehouders die onder de rode lijn zitten hebben een lage opbrengst door bijvoorbeeld managementfouten of bepaalde (weers)omstandigheden. Dit is voor melkveehouders interessante informatie. Wat kan ik als melkveehouder doen om de opbrengst te verhogen en de stikstof in de kringloop beter te benutten?’

Meer eigen voer produceren en omzetten in melk

‘De uitdaging ligt met name in het optimaliseren van de bodemkwaliteit en het benutten van het eigen voer. Om meer winst te realiseren moeten melkveehouders meer eigen voer produceren en dit omzetten naar melk. De KringloopWijzer geeft ons inzicht in hoe we dat als integraal bedrijf doen. Met behulp van de rapportage weten melkveehouders hoe zij het doen ten opzichte van anderen. De waarde ervan wordt alleen nog maar groter als melkveehouders dit in studiegroepsverband bespreken met collega’s. Als stikstof beter wordt benut, verliezen we minder aan de lucht en het water en hebben we uiteindelijk een beter verhaal richting de maatschappij. De KringloopWijzer laat zien dat economie en duurzaamheidgoed samen gaan’, besluit Gielen.