Lager eiwit in weidegras heeft beperkt effect op duurzaamheidskengetallen
Nieuwe berekeningen van Wageningen University & Research laten zien dat afwijkingen in de geschatte weidegrasopname en het eiwitgehalte van vers gras maar een klein effect hebben op de duurzaamheidskengetallen in de KringloopWijzer. Dat geeft duidelijkheid aan melkveehouders die twijfelen aan de berekende versgrasopname, zeker in jaren met droogte of weinig grasgroei. Melkveehouders geven regelmatig aan dat de uitkomsten van de KringloopWijzer niet altijd overeenkomen met hun praktijkervaring. Zo worden uren weidegang handmatig ingevoerd en vormen de basis voor de berekende versgrasopname. Die invoer is soms lastig, omdat de koeien buiten staan, maar bijvoorbeeld niet altijd veel vreten. Ook staat die forfaitaire norm per uur regelmatig ter discussie. Ondanks deze onzekerheden blijkt uit dit onderzoek dat de invloed hiervan op de duurzaamheidsindicatoren zeer beperkt is.
30 oktober 2025
Waarom blijft het effect beperkt?
De KringloopWijzer is op dit punt opvallend stabiel. Dat komt doordat:
- De totale voeropname bijna gelijk blijft. Minder weidegras betekent automatisch meer kuilgras, voor de koe verandert de droge stofopname nauwelijks
- Vers gras en kuilgras vergelijkbare voederwaarden hebben. Hierdoor blijven emissies en N- en C-stromen vrijwel gelijk.
- Het model vlakt extreme waarden af. De KringloopWijzer rekent met maximale voeropname en rantsoenbalansen, waardoor onrealistische invloeden worden beperkt.
Hierdoor worden schommelingen in weidegrasopname binnen het totale rantsoen opgevangen en blijven de duurzaamheidsscores stabiel.
Twee scenario’s doorgerekend in onderzoek
Om te bepalen hoe gevoelig de KringloopWijzer is voor afwijkingen in de invoer zijn bij melkveebedrijven twee scenario’s doorgerekend:
- 20% lagere opname van vers weidegras door melkkoeien
- 10% lagere RE/kVEM-verhouding (N/kVEM) in weidegras
De effecten zijn relatief klein. Hieronder staan de resultaten van scenario 2, dat de grootste verschillen liet zien.
Tabel 1: Gemiddeld effect van 10% lagere RE/kVEM verhouding in weidegras op duurzaamheidsparameters bij 857 random gekozen representatieve melkveebedrijven met weidegang in Nederland. Bij het procentueel gemiddeld verschil zijn de positieve effecten groen en negatieve effecten rood gekleurd.
|
Basis (gem.) |
–10% RE/kVEM |
-10% verschil |
Gem. verschil (%) |
|
|
Opname weidegras |
105691 |
105691 |
0 |
0 |
|
Aandeel weidegras (%) |
13 |
13 |
0 |
0 |
|
RE/kVEM weidegras |
198 |
178 |
-19.07 |
-10 |
|
N-excretie (kg/jr) |
14986 |
14729 |
-256 |
-1.7 |
|
N-bodemoverschot (kg/ha) |
131 |
133 |
1.81 |
1.38 |
|
NH3-emissie (kg/ha) |
54 |
52 |
-1.37 |
-2.55 |
|
Eiwit eigen land (%) |
59 |
58 |
-0.54 |
-0.92 |
|
RE-rantsoen (g/kg) |
161 |
158 |
-2.42 |
-1.51 |
|
BKG (CO2/FPCM) |
878 |
875 |
-2.64 |
-0.30 |
Resultaten: kleine effecten op duurzaamheidsindicatoren
Een daling van 10% in RE/kVEM in weidegras leidt gemiddeld tot slechts 0,3 tot 2,6% verschil in diverse duurzaamheidsparameters.
Enkele resultaten uit de analyse op een rij:
- N-excretie daalt 1,7%
- Eiwit van eigen land daalt met 0,92
- RE in het rantsoen rantsoen stijgt met 1,38%
- BKG (CO₂ per kg melk) daalt 0,3%
Hoewel een 10% lager eiwitgehalte in vers gras meer invloed heeft dan een 20% lagere grasopname, blijven de effecten in beide scenario’s beperkt. De doorrekening van 20% lagere weidegrasopname laat gemiddelde verschillen zien van slechts 0,5 tot 1%.
Beperkte afwijkingen
Zelfs duidelijke afwijkingen in grasopname of eiwitgehalte hebben beperkte invloed op de uiteindelijke duurzaamheidsuitkomsten. De KringloopWijzer blijkt op dit punt robuust en geeft betrouwbare cijfers, ook wanneer de invoer niet helemaal exact is.
Wel blijft het belangrijk de invoer zo zorgvuldig mogelijk te doen. En boeren die sturen op veel weidegang en lager RE in het gras, zien dat in de praktijk terug in lagere mestafzetkosten.
20251030 Notitie Minder Weidegras KLW DEF
Meer actueel
KringloopTip: Haal meer uit je ruwvoer: voorkom verspilling en optimaliseer opslag
4 april 2025
Eigen ruwvoer vormt de basis van een goede kringloop. Veel en kwalitatief hoogwaardig (ruw)voer van eigen land is altijd een pluspunt, zowel economisch als milieutechnisch. Iedereen streeft hiernaar, maar toch blijven de verschillen tussen de bedrijven groot. De verschillen zijn enerzijds toe te schrijven aan de oogst en voederwinning, anderzijds benutting van het voer. Hoe voorkom je onnodige verliezen tijdens oogst en voeren?
Lees meer
KringloopTip: Hoe klimaatbestendig is jouw bedrijf?
24 maart 2025
Het is geen nieuws dat het klimaat verandert. Extremen in hitte, droogte en wateroverlast zijn inmiddels vast onderdeel van ons dagelijks leven. De grote uitdaging is: hoe kunnen we de impact van deze extremen dempen? Als ondernemer is het belangrijk om de gevolgen van klimaatverandering op je bedrijf op te vangen, zodat je niet alleen de risico’s beheerst, maar ook een stabiel inkomen behoudt.
Lees meer
KringloopTip: Aandacht voor en slim gebruik van nieuwe mestproducten
6 maart 2025
Door innovaties, moderne technieken en/of stalaanpassingen komen er via mestbewerking diverse ‘nieuwe mestproducten’ beschikbaar in de landbouwsector. Hoe werken deze en hoe kunt je ze zo optimaal mogelijk inzetten? Het doel van deze aanpassingen en technieken is om de uitstoot van ammoniak te verminderen.
Lees meer